Δικαστικές αποφάσεις, ρυθμισμένα δάνεια, ακόμη και το «ελάχιστο επίπεδο ευλόγων δαπανών» αγνοούν οι τράπεζες με την μονομερή αύξηση των επιτοκίων στεγαστικών δανείων.
Με αφορμή την άνοδο των επιτοκίων διεθνώς, οι τράπεζες αναπροσαρμόζουν μονομερώς την μηνιαία δόση, χωρίς να κάνουν το ίδιο και για τα επιτόκια καταθέσεων. Καίτοι η δικαστική απόφαση προέβλεπε, με βάση τα εισοδήματα του νοικοκυριού, ένα μέγιστο ποσό καταβολής για τη εξυπηρέτηση του δανείου. Το οποίο, μέχρι τώρα, τηρούσαν…
Έτσι, πολλοί δανειολήπτες βρίσκονται για δεύτερη φορά μπροστά στον κίνδυνο να εκπλειστηριαστεί το σπίτι…
Και αυτό, ενώ το ονομαστικό εισόδημα παραμένει καθηλωμένο και το διαθέσιμο εισόδημα το «τρώει» ο υψηλός πληθωρισμός, οι τράπεζες αλλάζουν μονομερώς τη δόση. Αγνοώντας τις δικαστικές αποφάσεις ή τροποποιώντας μονομερώς προηγούμενες συμβάσεις επί τη βάσει του επιπέδου «ευλόγων δαπανών».
Να σημειωθεί ότι με βάση τις προ δεκαετίας προβλέψεις για το «εύλογο εισόδημα», μια τετραμελής οικογένεια δικαιούται ποσό από 16.162 έως και 20.639 ευρώ το χρόνο (από 1347 έως και 1720 ευρώ το μήνα) σε τιμές 2013. Το ποσό κυμαίνεται από το εάν υπάρχει ιδιόκτητο σπίτι, τα δημογραφικά κριτήρια, τη γεωγραφική θέση η οποία επηρεάζει το κόστος θέρμανσης κ.α. Πέραν αυτών των ποσών το νοικοκυριό μπορεί να καταβάλει για τις λοιπές υποχρεώσεις, όπως η δόση του δανείου…
Σε αδιέξοδο πολλές οικογένειες
Οι εξελίξεις αυτές έχουν οδηγήσει σε αδιέξοδο τους (πρώην) «κόκκινους» δανειολήπτες, οι οποίοι πίστευαν ότι έχουν κατοχυρώσει την στέγη τους. Είτε εντασσόμενοι στο καθεστώς προστασίας του Νόμου Κατσέλη, είτε γιατί προσήλθαν και συμβιβάστηκαν με την τράπεζα για μείωση της μηνιαίας δόσης με παράλληλη παράταση του χρόνου αποπληρωμής του δανείου.
Παραλληλα έχουν δημιουργηθεί νέα «κόκκινα» δάνεια καθώς το κόστος ζωής έχει αυξηθεί υπέρμετρα (+30% με 40% τα είδη πρώτης ανάγκης, τα τρόφιμα, το ρεύμα και η θέρμανση), με αποτέλεσμα να μην διασφαλίζεται ένα ελάχιστο επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης για να πληρωθεί και η νέα-αυξημένη δόση του στεγαστικού δανείου
200 ευρώ πάνω
Πλέον τα κυμαινόμενα επιτόκια φτάνουν στο 5% και η μηνιαία δόση αυξήθηκε από 80 έως και 200 ευρώ, αναλόγως του ύψους του δανείου και των τόκων που εξυπηρετούνται (σ.σ. τα πρώτα χρόνια της σύμβασης πληρώνονται σχεδόν αποκλειστικά τόκοι και κατά τα τελευταία, κεφάλαιο).
Οι μονομερείς αυτές κινήσεις, απότοκες της διεθνούς ανόδου των επιτοκίων της κεντρικών τραπεζών (ΕΚΤ, αμερικανική Fed, Τράπεζα Αγγλίας κ.α.) δεν συνοδεύτηκαν και από ανάλογες αυξήσεως στα επιτόκια καταθέσεων. Με αποτέλεσμα, οι εγχώριες τράπεζες να καταγράφουν υψηλή κερδοφορία (κοντά στα 4 δις ευρώ φέτος οι τέσσερις συστημικές τράπεζες).
Παράλληλα, το κυμαινόμενο επιτόκιο στεγαστικού δανείου πέριξ του 5% δεν αποτελεί οροφή. Όλα τα στοιχεία, αλλά και οι προαναγγελθείσες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τα επιτόκια δανεισμού θα αυξηθούν περαιτέρω. Επιτείνοντας των αδιέξοδο των δανειοληπτών.
Την ίδια στιγμή, δεν ακριβαίνει το κόστος χρήματος για τις τράπεζες. Συνεχίζουν να προσφέρουν στους καταθέτες μηδενικά επιτόκια. Και όσο διευρύνεται η ψαλίδα μεταξύ επιτοκίων καταθέσεων και χορηγήσεων, το γνωστό ECART, τόσο φουσκώνουν τα κέρδη των τραπεζών.
Φορολογία… καταθετών
Κέρδη που εάν φορολογηθούν μοιάζει να είναι μιας μορφής δικαιοσύνη. Ωστόσο δεν πρόκειται περί αυτού. Αυτά τα κέρδη αποτελούν την σκληρή φορολογία των καταθετών. Γιατί, ουδείς άλλος που διαθέτει κινητή (μετοχές κ.α.) ή ακίνητη (σπίτια, καταντήματα κ.λπ.) περιουσία φορολογείται τόσο πολύ. Και μάλιστα, χωρίς αποδόσεις. (Π.χ. Δεν εφαρμόστηκε ποτέ ο φόρος υπεραξίας στα ακίνητα, δηλαδή να καταβληθεί φόρος επί του επιπλέον ποσού που εισπράττει ο πωλητής κατά την μεταβίβαση, αφαιρουμένου του αρχικού ποσού που δαπάνησε για την απόκτηση-ανέγερση του ακινήτου).
Ο εν λόγω «φόρος» αφορά το (αρχικό) κεφάλαιο. Το οποίο δεν μεταβάλλεται ονομαστικά, ακριβώς λόγω μηδενικών επιτοκίων και μειώνεται σε πραγματικούς όρους λόγω υψηλού πληθωρισμού. Άρα η «φορολογία» είναι όσο και ο επίσημος-μέσος πληθωρισμός για το 2022, δηλαδή στο 9,9%.
